En of Lotharingen dicht bij huis is. Gesitueerd in het noordoosten van Frankrijk en grenzend aan België, Duitsland en Luxemburg. Een van de kleinste regio’s met vier departementen (Meurthe-et-Moselle, Meuse, Moselle en Vosges) en slechts 2,34 miljoen inwoners, of amper 3,5% van de totale Franse bevolking.

Klein maar verscheiden én voor elk wat wils. Natuur, gastronomie, cultuur en bloeiende steden. Voor die laatste twee hoef je niet zo ver te gaan. Nancy mag dan wel de grootste stad zijn, Lunéville, op 30 kilometer van Nancy, waar de Meurthe en de Vezouze samenvloeien, telt niet alleen sfeervolle pleinen en straatjes waar het gezellig kuieren is, het ademt vooral de rijke geschiedenis van Lotharingen uit.

Met dank aan het Château de Lunéville, ingeplant in het hart van het oude stadscentrum en al sinds de dertiende eeuw het fraaie optrekje van de hertogen van Lotharingen.

De sleutelfiguur? Hertog Leopold. Die was lang niet tevreden met zijn kasteel in Nancy en besloot Lunéville te herbouwen in 1703. Op die manier wilde hij indruk maken op Lodewijk XIV, de toenmalige koning van Frankrijk. Daarvoor inspireerde hij zich op het kasteel van Versailles. Meer zelfs, hij maakte er bijna een exacte kopie van. De naam ‘Petit Versailles’ was geboren.

Reken op anderhalf uur voor een begeleid bezoek aan het imposante gebouw en de prachtige tuinen. Het hele jaar door worden er ook exposities en concerten georganiseerd. Niet schrikken wanneer je tijdens de rondgang op sommige plaatsen verplicht wordt een helm te dragen. Begin 2003 kreeg het kasteel te kampen met een grootschalige brand en ook vandaag nog zijn de renovatiewerken aan de gang.

Toegang: 15 euro

chateauluneville.meurthe-et-moselle.fr

Bijzonder trots zijn ze hier op hun mirabellenbomen. Met meer dan 2.000 ha en 250.000 bomen is het niet alleen de grootste producent van Frankrijk, de regio vertegenwoordigt ook meer dan 70 procent van de wereldproductie van die wereldvermaarde pruim.

“En toch is dit een vrij recente activiteit”, zegt eigenares Sabine Grallet van het Maison de la Mirabelle in Rozelieures. “Vroeger stonden hier overal wijngaarden, maar de phylloxéra, lees: de allesvernietigende druifluis, maakte een einde aan de wijnbouw. En zo werden producenten verplicht om andere fruitsoorten te gaan telen.”

Dat deze regio ten zuiden van Lunéville bijzonder in trek was voor wijnbouw dankt het aan zijn vulkaan. “De uitbarstingen zorgden voor leem- en krijtgronden, een geschikt terroir voor druivenstokken, maar ook voor de mirabel”, zegt Sabine. “Het voordeel van de mirabel? Je kunt er alles van maken. Wereldberoemd is de eau de vie, maar de mirabel wordt ook gebruikt voor cosmeticaproducten zoals parfum, hand- en gezichtscrèmes, of als basis voor lekkernijen als confituur, honing, nougat, koekjes en snoepgoed.”

Vandaag is de mirabel niet meer weg te denken uit het landschap. “Iedereen heeft wel een paar boompjes in zijn tuin staan”, zegt Sabine lachend. “Die mirabel maakt gewoon deel uit van ons patrimonium. Maar vergis je niet, om rendabel te zijn, heb je flink wat bomen nodig en moet je vooruitdenkend zijn. Het duurt immers 7 tot 8 jaar voor de boom zijn eerste vruchten geeft.”

La Maison de la Mirabelle ging van start in 1895 en is vandaag aan de vijfde generatie toe. Vandaag telt het 30 ha boomgaarden waarvan 25 ha mirabellen. “We telen ook gerst. Voor onze eigen whisky, een unicum in de Lorraine.” De rijke geschiedenis van het huis wordt haarfijn uitgelegd met een video op groot scherm, een klank- en lichtspektakel dat je wegwijs maakt in het productieproces, maar nog leuker is een proeverij tussen de bomen.

Wij waren alvast verlekkerd op de ‘Vieille Mirabelle de Lorraine’, weelderig fruitig, zijdezacht ondanks de 45 % vol. alc en een knappe frisheid. Een eau de vie die twee keer gedistilleerd werd en 5 tot 8 jaar rijping meekreeg.

“Maar het allerbelangrijkste is de perfecte rijpheid van de mirabel”, stelt Sabine. “Die blinkt als goud wanneer ze volrijp is. Daarom ook de naam het goud van Lorraine. Een goede eau de vie accentueert dan ook de puurheid van de pruim, rond, sappig, elegant en vooral, zonder branderig te zijn.”

www.maisondelamirabelle.com

Honderden per dag maakt hij er, Jérôme Payeur, een ambachtelijke bakker die zich twintig jaar geleden in Baccarat vestigde en met zijn pâté lorrain, een knapperig bladerdeegje gevuld met hoofdzakelijk varkensvlees, al bekendheid geniet tot in Japan. Aan de muren hangen tal van onderscheidingen: Meilleur Pâté Lorrain Médaille d’Or 2007, 2011 en 2014.

“De pâté lorrain is het symbool van Baccarat”, zegt hij. “Hier werd het originele recept geboren.” Of hij die zelf nog eet? “Natuurlijk, elke dag”, zegt hij lachend. “Zoals iedereen hier. Het zit in ons DNA. Geen receptie of familiefeestje zonder pâté lorrain.” En die wordt nog altijd ambachtelijk gemaakt. Zowel het vlees als de marinade, het rollen als het afbakken van het deeg.

Het geheim? “Vooral de kwaliteit van het vlees en de marinade. Ik werk met een mix van varkens- en kalfsvlees dat gemarineerd wordt in witte wijn met ui, sjalot, look, peterselie, peper en zout. Daarnaast moet het bladerdeeg vederlicht zijn en perfect afgebakken worden. Reken op zo’n tien minuutjesin een voorverwarmde oven.” Wat je erbij drinkt? “Wijn natuurlijk. En dan liefst Elzasser wijn.” Logisch, want de Vogezen en de Elzas zijn dichtbij.

www.boulangerie-payeur.fr

Ooit al gehoord van de Côtes de Toul? Neen? Geen schande hoor, want de wijngaarden rond de gelijknamige stad Toul behoren met hun 97 ha tot een van de kleinste Franse productiegebieden. “In feite zijn het slechts twee buttes, lees: heuvels, eentje aan elke kant van de stad”, zegt Isabelle Mangeot, een van de negen wijnbouwers die de appellatie telt. Die wijngaarden strekken zich uit over 20 kilometer van noord naar zuid ten westen van de stad Toul op een hoogte van 245 tot 380 meter. Jaarlijks wordt hier nauwelijks 3.000 hl wijn gemaakt in de drie kleuren: wit (auxerrois), rood (pinot noir) en rosé (gamay en/of pinot noir).

“Vooral die laatste zal bij wijnliefhebbers wel een belletje doen rinkelen, de Gris de Toul”, zegt Isabelle. Samen met haar man Jean-Michel, beiden informatici, vestigden ze zich in Bruley en huurden ze vanaf 1997 een wijngaard van 1,76 ha (!) van een oudere wijnboer. Vandaag telt het Domaine Régina 14 ha en wordt er nog 5,5 ha nieuwe wingerds bij geplant. Van de 120.000 flessen is een derde gris getint. “Grijs kun je de kleur niet echt noemen, eerder rosé met een lichte oranjetoets. De blauwe gamay- en/of pinotdruiven worden meteen geperst om contact met de schil te vermijden en nadien vergist als een witte wijn. Dat verklaart die heel lichte kleur.”

Haar Gris de Toul Cuvée Vieilles Vignes bestempelt ze al een “vin d’exception”. Een blend van overwegend gamay (85 procent), aangevuld met pinot noir en auxerrois. Rond, elegant en fris fruitig met een verrassende lengte. De prijs op het domein? 8,50 euro. Chapeau! Een fraaie aperitiefwijn.

www.domaineregina.com

Honger gekregen van de proeverij bij Régina? Au Caveau, op enkele stappen van het wijndomein Régina, mag je best letterlijk nemen: een sfeervol ingerichte kelder en een must voor wie houdt van authentieke en verse streekproducten. Uitgebaat door het jonge koppel Elodie Favaro en haar man Jonas. De filosofie is simpel: alles lokaal en verser dan vers. Het brood komt van een befaamde bakker uit Toul, de groenten van de boer om de hoek, sommige kweken ze zelf, de vis van de beste visboer uit de Vogezen en de wijn uiteraard van de lokale producenten. “Alle wijnbouwers staan op onze kaart”, vertelt ze trots.

Geen kaart, maar elke week een ander menu (55 euro voor 5 gangen). “We inspireren ons op wat er vers en voorradig is. Daarom zijn we op maandag en dinsdag gesloten. Om op zoek te gaan naar nieuwe producten en er de passende bereiding bij te bedenken. Bij ons kom je niet zomaar eten, we mikken op een culinaire beleving. De producten zijn poepsimpel, wij zorgen voor de extra toets.” In de aanpalende boetiek kun je lokale streekproducten op de kop tikken.

Van Bruley naar Toul is het nauwelijks tien minuutjes rijden. Een stad met 16.000 inwoners en een levendig centrum met een wirwar van middeleeuwse straatjes. De stad staat symbool voor flamboyante gotiek: de collegiale Saint-Gengoultkerk en vooral de kathedraal Saint-Etienne die een van de grootste gotische kloostergangen van Frankrijk telt. Vanop de toren krijg je een prachtig zicht op de stad en de aanpalende wijngaarden van de Côtes de Toul.

www.facebook.com/aucaveaubruley

www.toul.fr

Deze groepsreis is een samenwerking tussen www.busfan.be en Het Nieuwsblad in samenwerking met Atout France, de regio Grand Est, Van Hool, Autocars Schidler en Holiday Maker.

Meer over het reisaanbod van Busfan vind je op www.busfan.be. De site geeft je een overzicht van alle types vakanties die de Belgische bus­onder­nemingen aanbieden. Je vindt er meer dan 2.000 busreizen, zowel dagtrips vlakbij als meerdaagse reizen in Europa.

Meer info over de Champagnestreek en Lotharingen: www.art-grandest.fr

Bekijk de reportage op Evenaar.tv van 19 tem 25 maart bij Telenet op kanaal 51, bij Proximus op kanaal 90 & 340, bij TV Vlaanderen op kanaal 13 en bij Orange op kanaal 39.